Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), günümüzde giderek artan bir şekilde tanı konulan bir durumdur. Bu yazıda, DEHB'nin ne olduğunu, belirtilerini, tedavi seçeneklerini ve bu durumla yaşayanların neler yapabileceğine dair bazı önerileri ele alacağım.
DEHB, genellikle çocuklarda başlayan ve yetişkinlikte de devam edebilen bir beyin bozukluğudur. Bu durum, dikkatsizlik, hiperaktivite ve dürtüsellikle karakterize edilir. DEHB'nin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak genetik ve çevresel faktörlerin etkisi olduğu düşünülmektedir.
DEHB'nin en yaygın belirtileri arasında, dikkat eksikliği, dağınıklık, unutkanlık, sabırsızlık, hiperaktivite, aşırı konuşma, atılganlık, dürtüsellik, örgütsüzlük ve zorluklarla uğraşma yeteneği yer almaktadır. Bu belirtiler, kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir ve iş, okul ve ilişkilerde zorluklar yaratabilir.
DEHB'nin tedavisi, belirtilere ve semptomlara göre farklılık gösterir. İlaç tedavisi, özellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite semptomlarının kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Ancak, ilaçların yan etkileri olabilir ve herkes için uygun olmayabilir. Aynı zamanda bir Uzman Psikolog aracılığı ile Bilişsel davranış terapi almak, özellikle çocuklarda, belirtileri yönetmede yardımcı olabilir. Ayrıca, düzenli egzersiz, uyku düzeni ve sağlıklı beslenme, belirtileri azaltmaya yardımcı olabilir.
DEHB ile yaşayan insanlar için, bazı öneriler şunları içerir:
Kendinize öğrenme ve iş yapma rutinleri oluşturun
Tekrarlayan hatırlatıcılar ve hatırlatma cihazları kullanın
Düzenli aralıklarla mola verin ve stres azaltma egzersizleri yapın
Hedeflerinize ve yapılacaklar listenize odaklanın
İşlerinizi parçalara ayırın ve küçük adımlar halinde ilerleyin
Kendinizi cesaretlendirin ve kendinizi motive edin
Sonuç olarak, DEHB, hayatı olumsuz etkileyebilen bir durumdur. Ancak, uygun tedavi, yaşam tarzı değişiklikleri ve destek ile DEHB ile yaşayanlar, semptomları kontrol altına alabilir ve daha mutlu ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilirler.
KAYNAKÇA
Centers for Disease Control and Prevention. (2021). Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD).
National Institute of Mental Health. (2021). Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder.
Pelham, W. E., Jr., Fabiano, G. A., & Massetti, G. M. (2005). Evidence-based assessment of attention deficit hyperactivity disorder in children and adolescents. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 34(3), 449-476.
Wolraich, M., Brown, L., Brown, R. T., DuPaul, G., Earls, M., Feldman, H. M., ... & Visser, S. (2011). ADHD: clinical practice guideline for the diagnosis, evaluation, and treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder in children and adolescents. Pediatrics, 128(5), 1007-1022.
Uzm. Klinik. Psk Hande Durmaz