بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
Değerli okurlarım! Şaban ayı Kamerî ayların sekizincisi. Ayın hareketlerine göre hesaplanan Arabî ayların ilki Muharrem, sonuncusu da Zilhiccedir. “Şaban”, Recep ile Ramazan ayları arasında yer alır. Şaban ayının Araplar arasındaki eski adı Azil idi.
Şaban ayını önemli kılan özelliklerden biri, "şühûr-i selâse" denilen "üç aylar"ınikincisi olmasıdır. üç ayların ilki Recep, üçüncüsü de Ramazandır. Şaban ayının önemli bir hususiyeti de, "Beraat gecesi" nin bu ayın on beşinci gecesinde olmasıdır.
Beraat gecesi, meleklerin inmesi, duaların kabul olunması, duaların geri çevrilmemesi gibi birçok fazilete sahip olduğu için, bulunduğu ayı da değerli kılmıştır..
İbn Mâce, Şaban ayı ve özellikle Beraat gecesi hakkında rivayet edilen şu iki hadisi kaydeder:
"Şaban ayının yarısı (Beraat gecesi) gelince; gecesini namazla, gündüzünü oruçla geçiriniz. Şüphesiz ki Allah, o gece güneşin batmasıyla dünya göğüne iner ve şöyle der: Benden af dileyen yok mu? Onu affedeyim! Rızık isteyen yok mu? Rızık vereyim! Şifa dileyen yok mu? Şifa vereyim!"
"Allah Teâlâ, Şabanın on besinci gecesi (Beraat gecesi) tecelli eder ve ana-babaya asî olanlarla Allah'a ortak koşanlar dışında bütün kullarını bağışlar” (Sünen, İkâmetü's-Salât, 191)
Peygamber Efendimiz, (s.a.v.) bu ayda mümkün olduğu kadar oruç tutardı. Hz. Âişe,(r.anha.) O'nun bu davranışını şu sözleriyle ifade eder: "Rasûlüllah'ın (s.a.s) Şaban ayındaki kadar çok oruçlu olduğu bir ay görmedim" (Tecrid-i Sarîh Ter, 4,).
Şaban ayı, İslam tarihinde bazı önemli olayların gerçekleşmesi açısından da önemlidir. Bunlar arasında, hicretin ikinci yılına rastlayan “Şaban ayı”, ortalarında nâzil olan âyetle kıblenin Mescid-i Aksâ'dan Mescid-i Haram'a çevrilmesi ve diğer bir âyetle de Ramazan orucunun farz kılınması sayılabilir.
Hz. Âişe-i Sıddîka (r.anha.) "Hazret-i Peygamber (s.a.v.) hiçbir ayda Şaban ayın dakinden daha çok nafile oruç tutmazdı. Çünkü Ne-biyy-i Zişan, Şaban ayının çoğunu oruçlu geçirirdi. Ve: Amellerden devam etmeye, gücünüzün yeteceği miktarı alınız. Çünkü Allah(c.c.) sizlerden (bıkmadıkça (sevap vermekten) bıkmaz.” buyururdu.
Hazret-i Peygamber (s.a.v.) Efendimize en sevimli namaz, az olsa bile devamlı kılınan namazdı.
Rasûl-i Ekrem –(s.a.v.) Efendimiz, herhangi bir (nafile) namazı kılmaya başlayınca ona devam ederdi."
Güzeller güzeli (s.a.v.) öyle oruç tutardı ki; biz, artık orucu bırakmayacak, derdik. Peş peşe günlerce oruç tutmadığını görünce de, Efendimiz (s.a.v.) artık oruç tutmayacak, derdik. Şaban ayında oruç tutmak, O'na daha sevgili idi. Ben: Ey Allah'ın Resulü! Şaban'da senin (çok) oruç tuttuğunu görüyorum. (Bunun hikmeti nedir?)” diye sordum. Efendimiz (s.a.v.) Ya Âişe Bir sene içinde ölecek olan kimselerin isimleri bu ayda (yaşayanların) defterinden silinip, Azrail (a.s.) teslîm edilir. Ben de oruçlu olduğum halde, ismimin defterden silinip, arzu ederim, buyurdu.(Gunyet’Talibin,)
AllAhü Teâlâ 4 şeyi seçmiş birini aziz kılmıştır.
Büyük peygamberlerden; Hz. İbrahim, (a.s..) Hz. Mûsâ, (a.s.) Hz. İsa (a.s.) ve Hz. Muhammed (s.a.v.); i onlardan da Hz Muhammed (s.a.v.)'i, seçmiştir
Büyük Meleklerden; Cebrail,(a.s.) Mikâil, (a.s.) İsrafil (a.s.) ve Azrail (a.s.) 'i onlardan da Cebrail (a.s.)'ı, seçmiştir. Büyük zatlardan: Hz Ebû Bekir (r.a.), Hz. Ömer, (r.a.) Hz. Osman(r.a.) ve Hz. Ali' (r.a.), onlardan da Hz. Ebû Bekir –(r.a.) ı,seçmiştir.
Büyük mescitlerden; Mescidü'l-Harâm, Mescidü'l-Aksâ, Mesci-dü'l-Medîne ve Mescid-i Tûr-i Sînâ, onlardan da Mescidü'l- Ha-râm'ı seçmiştir.
Büyük günlerden; Ramazan bayramı, Kurban bayramı, Arefe günü, Aşure günü, onlardan da Arefe gününü seçmiştir.
Büyük gecelerden; Beraat gecesi, Kadir gecesi, Cuma gecesi ve Bayram gecesi. Onlardan da Kadir gecesini seçmiştir.
Büyük şehirlerden; Mekke-i Mükerreme, Medîne-i Münevvere, Beyti'i-Makdîs ve Mesâcidi'l-Kuba, onlardan da Mekke-i Mükerremeyi seçmiştir.
Büyük dağlardan; Uhud, Sînâ, sevr ve Lübnan dağlarını, bu dağlar arasından da,Uhud’u seçmiştir.
Büyük nehirlerden; Ceyhun, Seyhûn, Fırat ve Nil nehrini, onlardan da Fırat'ı seçmiştir.
Büyük aylardan; Recep, Şaban, Ramazan ve Muharremi, onlardan da Ramazan’ı seçmiştir. Ve Şaban ayını, Efendimiz (s.a.v.) ayı kılmıştır. Nebiyy-i Zi’şân (s.a.v.) ve sellem- Efendimiz, nebîlerin efdali olduğu gibi, O'nun ayı olan Şaban da ayların efdali olmuştur." (Gunye 1 /187) "
Şaban benim ayım, Receb Allah Teâlâ'nın ayı ve Ramazan ümmetimin ayıdır. Şaban günahları siler, Ramazan ise (oruç tutan müslümanları) temizler."
Başka bir hadîs-i şerifte şöyle buyuruyor.
Şaban, Recep ile Ramazan arasında bir aydır. Fakat insanlar on (un fazîletin) den gafildir. Hâlbuki onda kulların amelleri, Rabbü'l-Alemîn'e yükselir. Ben de oruçlu olduğum halde amelimin Allah'a yükselmesini severim." buyurulmuş tur. (Gunye,)
Enes bin Mâlik –(r.a.) 'ın rivayet etmiş olduğu bir hadiste Rasûl-i Ekrem –(s.a.v.) Efendimiz:
Recep ayının diğer aylar üzerine fazîleti, Kur'ân-ı Kerimin diğer kitaplar' üzerine üstünlüğü gibidir.
Şaban ayınının diğer aylar üzerine üstünlüğü, benim diğer peygamberler üzerine üstünlüğüm gibidir.
Ramazan ayınının diğer aylar üzerine fazileti, Allah Teâlâ'nın, yarattığı varlıklar üzerine fazlı gibidir." buyurmuşlardır.
Feyiz ve bereketi bol olan bir ay içerisinde bulunuyoruz. Çokça Kur’an-ı Kerim okuyalım,kazamız varsa kaza namazı kılalım,oruç tutalım, ,günahlarımıza tövbe istiğfar edelim.,yetimleri ,yoksulları gözetelim.hayır hasenat yapalım,çocuklarımıza şaban ayının faziletlerinden bahsedelim. Rabbim! Şaban ayının feyiz ve bereketinden istifade etmeyi nasip eylesin.