Şule Şar – Diyetisyen
Sevgili okurlar,

Market raflarında sağlıklı bir seçenek ararken karşımıza çıkan “fit”, “light”, “şekersiz” gibi ifadeler çoğu zaman içimizi rahatlatıyor. Oysa bu kelimelerin arkasında gizlenen içerikleri bilmeden alışveriş yapmak, farkında olmadan sağlıklı beslendiğimizi sanırken vücudumuza gereksiz yükler bindirebilir.

Bilinçli alışverişin ilk adımı, ürünlerin sadece ön yüzüne değil, arka yüzündeki besin etiketine de bakmak. Etiket okuma alışkanlığı sayesinde pazarlama taktiklerinden uzak durabilir, gerçekten sağlıklı seçimler yapabiliriz. Peki, biz tüketicileri bekleyen en yaygın tuzaklar neler?

“Şekersiz” İbaresi Gerçekten Şekersiz mi?

Etiketlerde “şekersiz” ifadesi genellikle sadece sofra şekeri (sükroz) içermediğini belirtir. Ancak bu, ürünün tamamen masum olduğu anlamına gelmez. Glukoz şurubu, fruktoz, maltodekstrin gibi kan şekeri üzerinde benzer etkiler yaratan bileşenler hâlâ üründe bulunabilir. Bu da demek oluyor ki; “şekersiz” demek her zaman kan şekeri dostu demek değildir.

“Diyet” ya da “Light” Ürünlere Ne Kadar Güvenebiliriz?

Light ürünler genellikle yağ azaltılmış versiyonlardır. Ancak bu eksikliği telafi etmek için ürüne ekstra şeker, nişasta veya kıvam artırıcı katkı maddeleri eklenmiş olabilir. Hatta bazı durumlarda bu ürünler, beklediğimizden daha yüksek kalori içerebilir. Kısacası, “light” görünümlü ama yoğun işlenmiş içerikli ürünler bizi yanıltabilir.

Porsiyon Hilesiyle Gelen Yanılgılar

Etiketlerde “1 porsiyon” üzerinden verilen bilgiler yanıltıcı olabilir. Örneğin 500 ml’lik bir içeceğin besin değerleri 200 ml’ye göre veriliyorsa, ürünü tamamen tükettiğimizde aslında etikette yazanın iki katını almış oluruz. Bu nedenle porsiyon büyüklüğüne dikkat etmek ve toplam tüketimi hesaba katmak çok önemlidir.

Lif ve Protein Tuzağı

“Yüksek lif” ya da “protein içerir” gibi iddialar kulağa çekici gelse de, bu içerikler bazen çok düşük oranlarda bulunabilir. Dahası, bu ürünlerin yanında yoğun şeker, rafine un veya doymuş yağ içeriği de olabilir. Bu nedenle, yalnızca vurgulanan bir iki besin ögesiyle değil, ürünün bütününe bakmak gerekir.

Bitkisel Yağ Masum mu?
“Bitkisel yağ içerir” ifadesi her zaman sağlıklı anlamına gelmez. Etiketi detaylı incelediğimizde bu yağların çoğunlukla palm yağı, hidrojene palm yağı, kanola yağı gibi seçenekler olduğunu görebiliriz. Palm yağı gibi yağlar yüksek oranda doymuş yağ içerdiğinden, kalp-damar sağlığı açısından risk oluşturabilir. Sağlıklı yağlar deyince aklımıza zeytinyağı, avokado yağı gibi seçenekler gelmeli.

Fit İbaresi Ne Kadar Fit?

Bir ürün “fit” olarak sunuluyorsa, genellikle düşük kalorili ya da sağlıklı olduğu düşünülür. Ancak bu tür ibarelerin yasal bir karşılığı yoktur. İçeriğine bakıldığında glukoz şurubu, tatlandırıcılar ve katkı maddeleri açısından oldukça yoğun olabilir. “Fit” olmak, her zaman bedenimize iyi geldiği anlamına gelmez.

Son Söz: Ön Yüz Değil, Arka Yüze Bakalım

Tüketici olarak ambalajın ön yüzünde yazanlara değil, ürünün “gerçek yüzü” olan içerik listesine odaklanmalıyız. Sağlıklı beslendiğini düşünen pek çok kişi, bu pazarlama tuzakları yüzünden farkında olmadan hedefinin dışına çıkabiliyor.

Sağlıklı ve temiz gıdaya ulaşmak kolay olmasa da, etiketi okuyarak, sorgulayarak ve seçimlerimizin farkında olarak bu süreci iyileştirebiliriz. Unutmayalım; en güçlü alışkanlık, bilinçtir.

Dyt. Şule Şar
Bireysel danışmanlık ve randevu için:
Instagram: @dyt.sulesar
Telefon: 537 880 70 34 (Whatsapp ile iletişime geçebilirsiniz.)