Türk milleti olarak 1273 senedir abdest alıyoruz. Bu ibadet, bizim inancımızın temel taşlarından biri. Ancak ne yazık ki, bu kadar uzun bir süre boyunca camilerimizde, mescitlerimizde ve şadırvanlarımızda insan ergonomisine uygun bir düzen oluşturma konusunda başarılı olamadık. Hala birçok şadırvan, çeşme, oturak ve mesafe uyumu açısından beden ergonomisine uygun değil.
Türk milleti olarak 1273 senedir abdest alıyoruz. Bu ibadet, bizim inancımızın temel taşlarından biri. Ancak ne yazık ki, bu kadar uzun bir süre boyunca camilerimizde, mescitlerimizde ve şadırvanlarımızda insan ergonomisine uygun bir düzen oluşturma konusunda başarılı olamadık. Hala birçok şadırvan, çeşme, oturak ve mesafe uyumu açısından beden ergonomisine uygun değil.
Abdest almak, hem ruhu hem de bedeni temizleme ritüelidir. Ancak bu ritüelin fiziksel zorluklar yaratmaması gerekir. Günümüzde, birçok camide bulunan şadırvanlar ve abdest alanları ergonomik olmayan yapılarıyla dikkat çekiyor. Oturakların yüksekliği, çeşmelerin konumu ve suyun akış şekli, abdest alan kişinin rahatlığı göz önünde bulundurularak tasarlanmamış. Bu durum, özellikle yaşlı ve engelli bireyler için ciddi sıkıntılar yaratabiliyor.
Her yerde farklı ve rastgele tasarımlar görmek mümkün. Bir standart olmaması, her kafadan bir ses çıkması ve sonuç olarak birbirinden farklı yapılar inşa edilmesi, bu sorunun temel nedenlerinden biri. Oysa ki, bu konuda belirli standartlar belirlemek ve bu standartlara uygun şadırvanlar inşa etmek, hem abdest almayı kolaylaştıracak hem de ibadet sırasında oluşabilecek fiziksel rahatsızlıkları minimuma indirecektir.
Ergonomik bir şadırvan nasıl olmalıdır? Öncelikle, oturaklar ve çeşmeler, abdest alan kişinin rahatça ulaşabileceği yükseklikte olmalıdır. Çeşmelerin su akış hızı ve yönü, suyun fazla sıçramaması ve abdest alan kişiyi rahatsız etmemesi için düzenlenmelidir. Ayrıca, şadırvanların temizliği ve bakımı da düzenli olarak yapılmalıdır. Temiz ve hijyenik bir ortam, ibadetin ruhuna uygun şekilde gerçekleştirilmesini sağlar.
Sonuç olarak, şadırvanların ve abdest alanlarının ergonomik ve standartlara uygun bir şekilde tasarlanması, hem ibadet eden kişilerin rahatlığını artıracak hem de ibadetin huzur içinde yapılmasını sağlayacaktır. Bu konuda farkındalık yaratmak ve standartlar belirlemek, gelecekte daha sağlıklı ve rahat abdest alanlarına sahip olmamıza yardımcı olacaktır.
